PROGRAM ĆWICZEŃ VII SEMESTR ZIMOWY

SYLLABUS

BLOK 1

  1. Nerka i drogi wyprowadzające mocz

(BLOK 1, czwartek)

dr n. med. Piotr Paleń

  1. Zapalenia nerek 
  • Charakterystyka kliniczna chorób nerek
  • Patogeneza kłębuszkowych zapaleń nerek
  • Kłębuszkowe zapalenie nerek wywołane krążącymi kompleksami immunologicznymi
  • Kłębuszkowe zapalenie nerek wywołane kompleksami immunologicznymi powstającymi in situ
  • Kłębuszkowe zapalenie nerek na tle komórkowych mechanizmów odporności
  • Glomerulopatie i związane z nimi zespoły chorobowe
  • Zespół nerczycowy
  • Submikroskopowe zapalenie nerek
  • Błoniaste kłębuszkowe zapalenie nerek
  • Ogniskowe segmentalne stwardnienie kłębuszków nerkowych
  • Błoniasto-rozplemowe kłębuszkowe zapalenie nerek
  • Zespół nefrytyczny
  • Ostre rozplemowe (popaciorkowcowe, poinfekcyjne) kłębuszkowe zapalenie nerek
  • Gwałtownie postępujące kłębuszkowe zapalenie nerek (z półksiężycami)
  • Nefropatia IgA (choroba Bergera)
  • Dziedziczne zapalenie nerek
  • Przewlekłe kłębuszkowe zapalenie nerek
  • Kanalikowo-śródmiąższowe zapalenie nerek
  • Ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek
  • Przewlekłe odmiedniczkowe zapalenie nerek i nefropatia refluksowa
  • Śródmiąższowe polekowe zapalenie nerek, ostre polekowe śródmiąższowe zapalenie nerek
  • Nefropatia poanalgetyczna
  • Ostra martwica kanalików nerkowych
  • Stwardnienie nerek w przebiegu nadciśnienia łagodnego
  • Nadciśnienie złośliwe i stwardnienie nerek w przebiegu nadciśnienia złośliwego
  • Mikroangiopatie zakrzepowe   
  1. Torbiele nerek
  • Torbiele proste nerek
  • Torbielowatość nerek autosomalna dominująca (typ dorosłych)
  • Torbielowatość nerek autosomalna recesywna (typ dziecięcy)
  1. Kamica nerkowa, wodonercze
  2. Nowotwory nerek i dróg moczowych
  • Rak nerki
  • Guz Wilmsa,
  • Nowotwory pęcherza moczowego i dróg moczowych
  1. Cytologia. Immunohistochemia i patologia molekularna.

(BLOK 1, czwartek)

dr n. med. Łukasz Liszka

A/ Cytologia:

  1. rodzaje
    2. metodyka wykonywania rozmazów cytologicznych
    3. wskazania i przeciwwskazania do wykonania biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej

B/ Diagnostyka cytologiczna:

  1. patologii kobiecego narządu rodnego
    2. patologii węzła chłonnego
    3. patologii gruczołu piersiowego
    4. patologii ślinianek
    5. patologii tarczycy
    6. patologii płuc
    7. patologii wątroby
    8. guzów skóry tkanek miękkich

C/ Badanie cytologiczne płynów z jam ciała 

 Immunohistochemia - definicja, zasada działania.

- Immunohistochemiczne markery diagnostyczne, prognostyczne i predykcyjne.
-Profile ekspresji i wskazania diagnostyczne wybranych podstawowych markerów
immunohistochemicznych (nabłonkowych, mezenchymalnych, melanocytarnych, limfoidalnych).
- Rola immunohistochemii w identyfikacji typów biologicznych raków piersi.
-Immunohistochemiczne markery nowotworów neuroendokrynnych.
- Wybrane techniki patologii molekularnej

  1. hybrydyzacja in situ,
  2. macierze tkankowe. 

3. Patologia układu płciowego męskiego.

Patologia układu płciowego żeńskiego - jajnik. Patologia układu płciowego żeńskiego-macica.

(BLOK 1, piątek)

dr n. med. Zuzanna Dobrosz

  • Wady rozwojowe prącia
  • Zapalenia prącia
  • Nowotwory prącia
  • Wnętrostwo, zanik jądra
  • Zapalenia jądra
  • Nowotwory jądra
  • Zapalenia gruczołu krokowego
  • Rozrost guzkowy gruczołu krokowego
  • Rak gruczołu krokowego
  • Choroby przenoszone drogą płciową
  • Kiła
  • Rzeżączka
  • Ziarniniak weneryczny
  • Ziarniniak pachwinowy
  • Rzęsistkowica
  • Wrzód miękki
  • Opryszczka
  • Zakażenie wirusem HPV

 A/ Torbiele pęcherzykowe i lutealne

B/ Zespół wielotorbielowatych jajników

C/ Nowotwory jajnika

  1. Nowotwory nabłonkowo- podścieliskowe
  2. Nowotwory surowicze
    • Łagodne
    • Złośliwe
    • O ograniczonej złośliwości
  1. Nowotwory śluzowe
    • Łagodne
    • Złośliwe
  • O ograniczonej złośliwości
  1. Nowotwory endometrioidalne
    • Łagodne
    • Złośliwe
  • O ograniczonej złośliwości
  1. Nowotwory jasnokomórkowe
    • Łagodne
    • Złośliwe
  • O ograniczonej złośliwości
  1. Nowotwory z nabłonka przejściowego
    • Łagodne
    • Złośliwe
  • O ograniczonej złośliwości
  1. Nowotwory sznurów płciowych
  2. Ziarniszczak
  3. Otoczkowiak
  4. Włókniak
  5. Włókniako-otoczkowiak
  6. Guz z komórek Sertolego i Leydiga
  7. Obojnaczak
  8. Guz z komórek lipidowych

III. Nowotwory germinalne

  1. Rozrodczak
  2. Potworniak
  3. Rak zarodkowy
  4. Nowotwór pęcherzyka żółtkowego
  5. Nabłoniak kosmówkowy
  6. Guzy germinalne mieszane
  7. Nowotwory mieszane z pierwotnych komórek płciowych, sznurów płciowych i podścieliska
  8. Nowotwory przerzutowe do jajnika
  9. Nowotwory niespecyficzne dla jajnika

Szyjka macicy

  1. Zapalenia
  2. Ektopia i nadżerka prawdziwa szyjki macicy

III. Polip

  1. Wewnątrznabłonkowe nowotworzenie szyjkowe CIN
  2. System Bethesda
  3. Rak inwazyjny

VII. Nowotwory nienabłonkowe

Trzon macicy

  1. Wady rozwojowe
  2. Zapalenia

III. Patologiczne przyczyny krwawienia z jamy macicy

  1. Rozrost endometrium
  2. Nowotwory pochodzenia nabłonkowego
  3. Nowotwory pochodzenia mezenchymalnego

VII. Gruczolistość

 

  1. Patologia tkanek miękkich

(BLOK 1, piątek)

dr n. med. Paweł Właszczuk

A/ Tłuszczak 

  1. Lokalizacja, obraz makroskopowy i mikroskopowy
    II. Odmiany histologiczne tłuszczaka:
  2. fibrolipoma,
    b. angiolipoma,
    c. myolipoma,
    d. myelolipoma,
    e. angiomyolipoma

B/ Tłuszczakomięsak 

  1. Lokalizacja, obraz makroskopowy, mikroskopowy, rokowanie
  2. tłuszczakomięsak wysoko dojrzały,
    b. tłuszczakomięsak śluzowaty,
    c. tłuszczakomięsak okrągłokomórkowy,
    d. tłuszczakomięsak polimorficzny,
    e. tłuszczakomięsak odróżnicowany

C/ Mięśniaki gładkokomórkowe – lokalizacja, obraz makroskopowy i mikroskopowy
D/ Mięśniakomięsaki gładkokomórkowe – lokalizacja, obraz makroskopowy, mikroskopowy, rokowanie
E/ Klasyfikacja nowotworów i zmian nowotworopodobnych pochodzenia naczyniowego

  1. naczyniak krwionośny,
    II. naczyniak krwionośny włośniczkowy,
    III. naczyniak krwionośny jamisty,
    IV. ziarniniak naczyniasty
    V. naczyniak limfatyczny włośniczkowy,
    VI. naczyniak limfatyczny jamisty
    VII. kłębczak,
    VIII. poszerzenia naczyń,
    IX. znamię naczyniakowate płaskie,
    X. naczyniak pająkowaty,
    XI. naczyniak gwiaździsty,
    XII. naczyniakowatość wrodzona (choroba Oslera-Webera-Rendu)
    XIII. Angiomatosis bacillaris – obraz kliniczny i histologiczny
    XIV. Mięsak Kaposiego
  2. patogeneza, obraz kliniczny i histopatologiczny
    b. forma przewlekła,
    c. forma z powiększeniem węzłów chłonnych,
    d. forma związana z przeszczepieniem,
    f. forma związana z AIDS

XV.Obłoniak - – lokalizacja, obraz makroskopowy i mikroskopowy

 MIĘŚNIE POPRZECZNIE PRĄŻKOWANE

  1. Mięśniak prążkowanokomórkowy /rhabdomyoma/
    II. Mięśniakomięsak prążkowanokomórkowy /rhabdomyosarcoma/RMS/
  2. Embrionalny 
    b. Pęcherzykowy
    c. Wielopostaciowy

 

 BLOK 2

  1. Patologia skóry i narządów zmysłów.

(BLOK 2, czwartek)

dr n. med. Weronika Szczęsny - Karczewska

Obrazy makroskopowe i mikroskopowe, lokalizacja, częstość występowania, przebieg, rokowanie:

  1. Ostre zapalne choroby skóry
  2. pokrzywka
    II. ostre wypryskowe zapalenie skóry
    III. rumień wielopostaciowy
  3. Przewlekłe zapalenia skóry
  4. łuszczyca
    II. liszaj płaski
  5. Choroby pęcherzowe
  6. pęcherzyca
    II. zmiany pęcherzycopodobne
    III. opryszczkowe zapalenie skóry
  7. Łagodne i przednowotworowe zmiany nabłonkowe
  8. rogowacenie łojotokowe
    II. rogowiak
    III. brodawki, kłykciny
    IV. rogowacenie popromienne
  9. Złośliwe nowotwory naskórkowe – charakterystyka patomorfologiczna, typy złośliwości,
     przebieg, rokowanie, czynniki ryzyka występowania, postępowanie terapeutyczne. 
  10. rak płaskonabłonkowy
  11. rak podstawnokomórkowy
  12. Nowotwory i zmiany rzekomonowotworowe z melanocytów - charakterystyka patomorfologiczna,
    przebieg, rokowanie, czynniki ryzyka występowania,
    postępowanie terapeutyczne. 
  13. znamię melanocytowe – rodzaje znamion, ewolucja znamienia, postępowanie diagnostyczne,
     zalecenia dotyczące usuwania, znamię dysplastyczne
  14. Czerniak - charakterystyka patomorfologiczna, skala Clarka, skala Breslow, typy wzrostu, przebieg,
     rokowanie, czynniki ryzyka występowania, postępowanie terapeutyczne, profilaktyka.
  15. Siatkówczak - charakterystyka patomorfologiczna, mutacja genu RB, przebieg, rokowanie, typy występowania, postępowanie terapeutyczne

 

 

  1. Patologia płuc i górnych dróg oddechowych

(BLOK 2, czwartek)

lek. Aleksandra Kuźbińska

  • Niedodma 
  • Obturacyjne i restrykcyjne choroby płuc
    • Obturacyjne choroby płuc
      • Astma
      • Przewlekłe obturacyjne choroby płuc: rozedma, przewlekłe zapalenie oskrzeli
      • Rozstrzenie oskrzeli
    • Restrykcyjne choroby płuc
      • Ostre restrykcyjne choroby płuc
      • ARDS
      • Ostra niewydolność oddechowa
    • Przewlekłe restrykcyjne choroby płuc
      • Idiopatyczne włóknienie płuc
      • Sarkoidoza
      • Alergiczne włóknienie płuc
      • Zespoły rozlanego krwawienia pęcherzykowego
      • Zapalenie naczyń płucnych i ziarniniakowatość
      • Płuco w zaburzeniach kolagenowych naczyń
  • Patologia przeszczepu
  • Choroby naczyń płucnych
    • Zmiany zakrzepowo-zatorowe
    • Krwawienia i zawały płucne
    • Nadciśnienie płucne i stwardnienie naczyń
  • Zakażenia płuc
    • Środowiskowo nabyte ostre zapalenia płuc
    • Środowiskowo uwarunkowane atypowe zapalenia płuc
    • Wewnątrzszpitalne zapalenia płuc
    • Zachłystowe zapalenia płuc
    • Gruźlica
    • Niegruźlicze choroby wywołane przez prątki
    • Zakażeniaa grzybicze: kandydioza, kryptokokoza, grzybice oportunistyczne, grzyby dymorficzne
    • Ropień płuca
    • Zakażenie wirusem cytomegalii
    • Zapalenie płuc w pneumocystozie
    • Choroby płuc w zakażeniu HIV
  • Nowotwory płuc
    • Rak oskrzelopochodny: rak płaskonabłonkowy, rak gruczołowy, rak wielkokomórkowy, rak oskrzelikowo- pęcherzykowy
    • Rakowiak oskrzela
    • Zmiany w opłucnej
    • Żłośliwy międzybłoniak opłucnej
  • Płyn wysiękowy i zapalenie opłucnej
  • Odma opłucnowa, krew w opłucnej i chłonka w opłucnej
  • Choroby górnych dróg oddechowych
  • Zakażenia ostre
  • Zmiany nienowotworowe i nowotworowe nosa, nosogardła i zatok przynosowych; rak nosogardła.
  • Nowotwory krtani: zmiany niezłośliwe, rak krtani

 

  1. Patologia kości i chrząstki.

 

(BLOK 2, piątek)

 

lek. Marta Karpińska

  • Patologia kości

 I. Kostniak /osteoma/
II. Kostniak kostninowy /osteoid osteoma/
III. Kostniak zarodkowy /osteoblastoma/
IV. Kostniakomięsak /osteosarcoma/
V. Wyrośl kostnochrzęstna /exostosis osteochondromatosa/
VI. Chrzęstniak /chondroma/
VII. Chrzęstniakomięsak /chondrosarcoma/
VIII. Guz olbrzymiokomórkowy /tumor gigantocellularis/osteoclastoma/
IX. Mięsak Ewinga

  • Patologia gruczołu krokowego

 

  1. Hematologia

(BLOK 2, piątek)

dr n. med. Jacek Pająk

Do ćwiczeń wymagana jest znajomość anatomii i histologii oraz fizjologii układu limfatycznego i krwiotwórczego z I i II roku studiów.

A/ .Choroby rozrostowe szpiku.

  1. Definicje, klasyfikacja WHO, podziały, przykłady, epidemiologia, obraz kliniczny i patomorfologiczny:
  2. przewlekłych zespołów mieloproliferacyjnych,
  3. zespołów mielodysplastycznych,
  4. zespołów mieloproliferacyjnych/mielodysplastycznych,

d.ostrych białaczek,

  1. mastocytoz.
  2. Pojęcie komórki blastycznej i klonalnej w chorobach rozrostowych szpiku, 

oznaczanie komórek blastycznych w szpiku metodami immunohistochemicznymi.

  1. Przeciwciała stosowane do znakowania układu granulocytarnego, erytroblastycznego i

megakariocytarnego oraz komórek tucznych. 

  1. Zasady diagnostyki chorób rozrostowych i nienowotworowych szpiku.
  2. Wskazania do badania histopatologicznego szpiku, sposób pobrania materiału,

utrwalanie bioptatów szpiku i podstawowe barwienia histochemiczne

B/ Choroby nienowotworowe szpiku - definicje, podziały, jednostki kliniczno-morfologiczne

  1. Niedokrwistości,
  2. nadkrwistość,
  3. leukopenie,
  4. leukocytozy,
  5. trobocytopenie,
  6. zaburzenia krzepnięcia,
  7. choroby przebiegające z eozynofilią

C/ .Choroby tkanki limfoidalnej

  1. Anatomia i histologia tkanki limfoidalnej w ustroju człowieka. 
  2. Odczynowe zapalenia węzłów chłonnych, typy reakcji zapalnej w węzłach chłonnych z przykładami.

 Podstawowe jednostki –obraz kliniczno-morfologiczny, różnicowanie.

  1. Mononukleoza,
  2. limfadenopatia w przebiegu AIDS,
  3. progresywna transformacja centrów rozmnażania,
  4. choroba Castlemana, toksoplazmoza,
  5. infekcje wirusowe,
  6. limfadenopatia silikonowa,
  7. limfadenopatia w chorobie Whippla,
  8. choroba kociego pazura,
  9. limfadenopatia w przebiegu chorób z autoagresji w tym tocznia trzewnego,
  10. dermatopatyczne zapalenie węzłów chłonnych,
  11. zapalenia swoiste.
  12. Choroby nowotworowe z tkanki limfoidalnej
  13. Zasady podziału nowotworów z tkanki limfoidalnej

- klasyfikacja WHO,

-pojęcie fenotypu komórki limfoidalnej,

-przeciwciała stosowane w diagnostyce chłoniaków,

-fenotyp limfocytów T i B,komórek plazmatycznych,

- rodzaje i fenotyp komórek dendrytycznych i histiocytarnych.

-Chłoniaki węzłowe i pozawęzłowe.

  1. Podstawowe jednostki kliniczno-morfologiczne: definicja, podziały, podstawowe warianty,

epidemiologia, obraz kliniczny i morfologiczny,  fenotyp komórek nowotworowych, różnicowanie

-Chłoniak Hodgkina.

-Chłoniaki/białaczki limfoblastyczne

-Chłoniaki nieziarnicze.

*Chłoniaki z drobnych komórek B: chłoniak limfocytarny/przewlekła białaczka limfocytarna,

chłoniak z komórek płaszcza, chłoniak grudkowy, chłoniaki strefy brzeżnej.

*Chłoniaki z dużych limfocytów B,chłoniak Burkitta, chłoniaki o cechach granicznych

( Chłoniak z dużych limfocytów B –chłoniak Burkitta, chłoniak z dużych limfocytów B

chłoniak Hodgkina), choroby rozrostowe z komórek plazmatycznych.

 *Chłoniaki T-komórkowe: anaplastyczne Alk+ i Alk-, chłoniaki skórne, chłoniaki z obwodowych limfocytów T.

*Rozrosty z komórek dendrytycznych i histiocytarnych 

D/ Choroby nowotworowe i nienowotworowe śledziony i grasicy

 

 BLOK 3

  1. Patologia gruczołu piersiowego

Organizacja pracowni histopatologicznej

(BLOK 3, czwartek)

dr hab. n. med. Mirosław Śnietura

  • jednostka przewodowo – zrazikowa – TDLU
  • zaburzenia rozwojowe piersi
  • zapalenia piersi:
    • ostre (ropne) zapalenie sutka,
    • okołoprzewodowe zapalenie sutka,
    • zapalenie plazmatycznokomórkowe sutka,
    • ziarniniakowe zapalenie zrazików sutka,
    • grużlica sutka,
    • sarkoidoza sutka,
    • silikonowe zapalenie sutka
  • choroba włóknisto – torbielowata sutka
  • zmiany proliferacyjne:
    • gruczolistość włókniejąca,
    • gwiaździsta blizna,
    • rozrost nabłonka przewodowego i zrazikowego z atypią/bez atypii
  • nowotwory piersi:
    • nabłonkowe:
      • rak inwazyjny i nieinwazyjny,
      • rak/choroba Pageta,
      • brodawczak śródprzewodowy,
      • rak zapalny
  • nienabłonkowe:
    • angiosarcoma
  • mezenchymalno – nabłonkowe:
    • włókniakogruczolak,
    • guz liściasty
  • patologia sutka męskiego:
    • ginekomastia,
    • rak sutka męskiego 

  10. Patologia Ośrodkowego Układu Nerwowego

(BLOK 3, czwartek)

Lek. Sonia Beil-Sipko

A/ Choroby naczyniopochodne OUN, Niedokrwienie całkowite, globalne

  1. Zawał blady
    II. Krwotok mózgowy
    III. Krwotoki podpajęczynówkowe

B/ Wrodzone wady naczyniowe
C/Zapalenia opon i mózgu

  1. Zapalenie opon mózgowych 
  2. ropne zapalenie opon mózgowych
    b. ropień mózgu
    c. gruźlicze zapalenie opon
    d. wirusowe zapalenie opon
  3. Zapalenia mózgu

D/ Choroby demielinizacyjna

  1. Stwardnienie rozsiane
    II. Centralna mielinoza mostu

E/ Choroby zwyrodnieniowe

  1. Choroba Alzheimera
    II. Choroba Picka
    III.Choroba Parkinsona
    IV. Choroba Huntingtona
    V. Zwyrodnienia rdzeniowo-móżdzkowe

F/ Leukodystrofie
G/ Nowotwory OUN

  1. Gwiaździak
    II. Skąpodrzewiak
    III. Wyściółczak
    IV. Guzy neuroepitelialne o niejasnym pochodzeniu
    V. Rdzeniak
    VI. Nowotwory opon
    VII. Guzy nerwów obwodowych
    VIII. Guzy przerzutowe

H/ Zespoły paraneoplastyczne
I/ Fakomatozy

 

  1. ZALICZENIE PREPARATÓW

(BLOK 3, piątek)